«Οι αθέατοι της ζωής και το φως της Ανάστασης»

«Ἀνέστη Χριστός, καὶ πεπτώκασιν δαίμονες. Ἀνέστη Χριστός, καὶ χαίρουσιν ἄγγελοι. Ἀνέστη Χριστός, καὶ ζωή πολιτεύεται.»
(Ἱερὸς Χρυσόστομος, Κατηχητικὸς Λόγος εἰς τὸ Πάσχα)

Η αφανής πλευρά της ανθρώπινης κοινωνίας

Σε κάθε εποχή, ο κόσμος έχει τους «αόρατους» ανθρώπους του. Εκείνους που δεν χωρούν στα προσκήνια της κοινωνικής ζωής: τους φτωχούς, τους ασθενείς, τους ηλικιωμένους, τους φυλακισμένους, τους άστεγους, τους ψυχικά πάσχοντες, τους πρόσφυγες. Ανθρώπους που η κοινωνία εύκολα περιθωριοποιεί, ξεχνά ή αγνοεί. Μα είναι αυτοί που βρίσκονται κοντύτερα στον Χριστό.Η Καινή Διαθήκη και ο ίδιος ο βίος του Χριστού αποκαλύπτει τη βαθιά Του μέριμνα για τον πάσχοντα άνθρωπο. Δεν διάλεξε τους ισχυρούς, τους επιφανείς ή τους επιτυχημένους. Πλησίασε τους λεπρούς, τους τυφλούς, τους τελώνες, τους πόρνους και τους δαιμονιζόμενους. Και σ’ αυτούς έδειξε το φως της βασιλείας Του.Όπως λέει ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος:«Τὸν ἀσθενῆ κατέβη θεραπεῦσαι, τὸν φῶς εἶναι καὶ τοῖς ἐν σκότει» (Λόγος 38, Εἰς τὰ Θεοφάνεια).

Η Ανάσταση και το δικαίωμα στη ζωή

Η Ανάσταση του Χριστού δεν είναι απλώς ένα θρησκευτικό γεγονός. Είναι ριζική ανατροπή της πραγματικότητας του θανάτου, του πόνου, της αδικίας. Είναι φανέρωση πως ο Θεός δεν είναι απών από το δράμα της ανθρώπινης ύπαρξης. Αντίθετα, είναι ο Σταυρωθείς και Αναστάς, ο οποίος πέρασε από τα βάθη της ανθρώπινης εγκατάλειψης, ακόμη και του Άδη, για να ελευθερώσει τον άνθρωπο.Όπως σημειώνει ο σύγχρονος θεολόγος και φιλόσοφος Χρήστος Γιανναράς:«Η Ανάσταση είναι η οριστική κατάφαση του Θεού στην ανθρώπινη ύπαρξη, η απάντηση στο γιατί του πόνου».Αυτό το φως δεν απευθύνεται μόνο στους «δικαίους», αλλά ιδίως στους «τελευταίους». Στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου (25, 31-46), ο Χριστός συνδέει τη σωτηρία όχι με τη θεολογία, αλλά με την πράξη αγάπης προς τον «ελάχιστο αδελφό»: τον πεινασμένο, τον ξένο, τον φυλακισμένο. Εκεί αναγνωρίζεται ο ίδιος ο Χριστός.

Οι αθέατοι, πρώτοι στην Ανάσταση

Στην Ορθόδοξη Παράδοση, η αλήθεια της Ανάστασης δεν βιώνεται ατομικά αλλά κοινοτικά. Η Εκκλησία προσεύχεται «ὑπὲρ τῶν ἀσθενούντων, τῶν ἐν θλίψεσιν, τῶν ἐν ταῖς φυλακαῖς». Όλοι έχουν θέση στο αναστάσιμο φως.Ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος, με την πατρική του καρδιά, λέει χαρακτηριστικά:«Ἔλεος ἐστιν καὶ ἐπὶ τοὺς ἀπωλομένους· καὶ ὁ Θεὸς ἀγαπᾷ πάντας» (Λόγος 71).Και ο πατήρ Αλέξανδρος Σμέμαν επισημαίνει:«Η Ανάσταση σημαίνει ότι τίποτα δεν είναι χαμένο, ότι ακόμη και οι πιο συντετριμμένοι της ζωής έχουν την ελπίδα της τελικής δικαίωσης».

Η κλήση της Εκκλησίας: να βλέπει τους αόρατους

Η Εκκλησία, ως κοινότητα της Ανάστασης, καλείται όχι απλώς να μνημονεύει τους περιθωριοποιημένους, αλλά να τους εντάσσει στον πυρήνα της ζωής της. Να είναι η φωνή εκείνων που δεν έχουν φωνή. Να διακονεί τους «αθέατους» όχι ως πράξη φιλανθρωπίας, αλλά ως φανέρωση της Βασιλείας του Θεού εδώ και τώρα.Η μαρτυρία του Χριστού μας δείχνει ότι το πρόσωπο κάθε πονεμένου είναι τόπος επιφάνειας του Θεού. Εκεί ζει το φως της Αναστάσεως. Εκεί ο θάνατος έχει ήδη νικηθεί.Εν κατακλείδι, ας κρατήσουμε ζωντανό το βλέμμα της καρδιάς που διακρίνει τους μικρούς, τους φτωχούς, τους πονεμένους. Διότι στο πρόσωπό τους κατοικεί Εκείνος που ανέστη εκ νεκρών και «ἐκάλεσε πάντας ἐκ τοῦ μνήματος εἰς ζωήν».

Δημήτριος Τζαφέρης

Θεολόγος Λαμπαδάριος Ιερού μας Ναού