Όταν εμφανίσθηκε ο Ηλίας τον 9° αιώνα προ Χριστού, το κράτος των Εβραίων ήταν χωρισμένο σε δύο κράτη, το βόρειο και το νότιο. Το νότιο είχε τον ναό του Σολομώντος και τους ιερείς που υπηρετούσαν σε αυτόν. Το βόρειο όμως δεν είχε ναό και ιερείς. Η διαίρεση του κράτους που έγινε λόγω των πολλών φόρων που επέβαλε ο γιος του | Σολομώντος, ο Ροβοάμ, είχε ως αποτέλεσμα και την καταστροφή της λατρείας στο βόρειο βασίλειο. Έτσι ο Ηλίας δεν μπόρεσε ποτέ να προσφέρει θυσία στερεά ή υγρή, ή θυμίαμα, μεσω των ιερέων βέβαια. Θα λέγαμε με σημερινή ορολογία δεν μπόρεσε ποτέ ν' ανάψει το κεράκι του ή τα καντήλια του ναού.

Αλλά ο Ηλίας προσέφερε συνεχώς καθόλη την ζωή του την θυσία που προσέφεραν στον παράδεισο οι πρωτόπλαστοι πριν την πτώση. Και ποιά ήταν αυτή; Η υπακοή προς τον Θεό και η πίστη στα λόγια του. Αυτό το πράγμα χάθηκε μετά την πτώση, όταν απίστησαν οι πρωτόπλαστοι στα λόγια του Θεού ότι αν φάνε από το δένδρο της γνώσεως του καλού και του κακού, θα πεθάνουν και υπάκουσαν αντί για τον Θεό στον Διάβολο.

Έτσι ο Ηλίας, αν και δεν μετέχει στο λατρευτικό τυπικό του ναού, βλέπει τον Θεό, μιλά με αυτόν, κλείνει τον ουρανό και δεν βρέχει, πολλαπλασιάζει το λάδι και το αλεύρι στην χήρα που τον φιλοξενεί στα Σαρεπτά της Σιδωνίας, ανασταίνει τον νεκρό γιό της, ρίχνει φωτιά από τον ουρανό και κατακαίει δύο αποσπάσματα του βασιλιά που πάνε να τον συλλάβουν, ανάβει χωρίς τις συνηθισμένες ύλες το θυσιαστήριο που θα πρόσφερε θυσία ο ίδιος, κατόπιν βέβαια εντολής του Θεού, και άλλα πολλά.

Αυτό που συνέβη στον Ηλία το ίδιο συνέβη και με τον Μωυσή τον άλλο μεγάλο άγιο του Ισραήλ, ο οποίος, μη υπάρχοντος ναού στην εποχή του, βλέπει τον Θεό, βλέπει την βάτο που φλεγόταν και δεν καιόταν, επιφέρει τις δέκα πληγές στον Φαραώ που δεν άφηνε τους Εβραίους να φύγουν, σχίζει την Ερυθρά θάλασσα στη μέση, φέρνει το μάννα και τα ορτύκια στο λαό του για να τραφούν στην έρημο, χαρίζει τη νίκη στους Εβραίους, όταν πολεμούσαν, με την προσευχή του και άλλα πολλά.

Αυτό που συνέβαινε με τον Ηλία και τον Μωυσή συνέβαινε παλαιότερα με τον Αβραάμ, τον Ισαάκ, τον Ιακώβ, τον Ιωσήφ, μέχρι και τον Δαυείδ που δεν υπήρχε ο ναός. Το ίδιο θα συμβεί πολύ αργότερα στην Βαβυλώνιο αιχμαλωσία που οι Εβραίοι θα βρεθούν στα βάθη της Μεσοποταμίας, χωρίς ναό και ιερείς. Κι όμως εκεί θα φανούν και θα δράσουν οι μεγάλοι προφήτες Δανιήλ, Ιεζεκιήλ, Ιερεμίας, Βαρούχ. Είδαν φοβερά οράματα, εξήγησαν δύσκολα όνειρα (Δανιήλ) είπαν ονομαστές και διάσημες προφητείες. Γιατί όλη τους η ζωή ήταν δοσμένη με υπακοή και πίστη στον Θεό. Αυτή ήταν η μεγάλη τους θυσία και προσφορά στον Θεό. Δυστυχώς σήμερα η πλειονότητα των χριστιανών έχει ξεχάσει την θυσία της υπακοής και της πίστεως και εξαρτά όλη την ευσέβεια στο ν' ανάψει ένα κερί ή τα καντήλια της Εκκλησίας. Πάω στην Εκκλησία ανάβω το κερί μου και φεύγω.

Τελώ κάθε Σάββατο λειτουργία σε μεγάλη φυλακή της χώρας μας. Και παρατηρώ ότι το μεγαλύτερο μέρος των κρατουμένων έρχεται ανάβει ένα κερί και φεύγει, χωρίς να καθίσει τις περισσότερες φορές ούτε ένα λεπτό στην λειτουργία, στο κήρυγμα, στην εξομολόγηση. Όταν βέβαια έχουν έφεση για την ποινή τους, θα έρθουν και θα ζητήσουν να προσευχηθώ για να πετύχει η έφεσή τους και να συνεχίσουν έτσι να ζουν ως πνευματικά νεκροί εκτός της φυλακής! Μας ενδιαφέρει η σωματική ελευθερία για να μπορούμε να αμαρτάνουμεάνετα, αδιαφορούμε πλήρως για την πνευματική ελευθερία, που, αν την κατορθώσουμε, δεν έχει σημασία αν είμαστε εκτός ή εντός της φυλακής.

Η άλλη μεγάλη ευσέβεια του λαού μας είναι να κάνει τάματα μικρά και ασήμαντα. Δεν λέγει κάνω τάμα, αν με βοηθήσεις Θεέ μου στο πρόβλημα που αντιμετωπίζω, να κόψω το τσιγάρο, το ναρκωτικό, το υπερβολικό πιοτό, το μίσος που έχω, την σκληρότητα, την φιλαυτία. Κάτι που θα μας στοιχίσει και απαιτεί αγώνα πολύ να το πετύχουμε. Όχι θα τάξουμε κάποια λαμπάδα, κάποια εικόνα, κάποιο καντήλι κ.λπ. Και πρέπει να πούμε βέβαια ότι το τάμα είναι μιά θρησκευτικότητα πολύ χαμηλή. Κάνει τη σχέση με το Θεό εμπορική· «Θα μου δώσεις, θα σε δώσω. Δεν μου δίδεις, δεν σου δίδω». Γι' αυτό πρέπει να το αποφεύγουμε.

Θα αναφέρω μερικά παραδείγματα από τάματα·

α ́. Μητέρα φέρνει τεράστια λαμπάδα σε μοναστήρι. Ο ηγούμενος που την είδε και θέλησε να ανυψώσει την θρησκευτικότητά της της λέγει· «Λαμπάδες υλικές φέρνετε στον Θεό, πνευματικές όμως όχι». «Τι εννοείτε πάτερ» ρωτά η μητέρα. «Να· να προσφέρεις το παιδί σου να γίνει μοναχός και να είναι μια ζωντανή λαμπάδα στο μοναστήρι, που θα φέγγει πνευματικά. Η απάντηση της μητέρας· «Καλύτερα να το δω σκοτωμένο». Περνάνε μερικές μέρες και ο γιός της χτυπά με τη μοτοσυκλέτα του και μένει πέντε χρόνια κατάκοιτος στο κρεβάτι!

β ́. Μητέρα φέρνει στο μοναστήρι ένα πρόβατο. Ρωτώ, «γιατί», και με απαντά ότι είχε αρρωστήσει προς θάνατο το παιδί της και οι γιατροί δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτα. Έκανε τάμα ότι αν γίνει καλά θα φέρει ένα πρόβατο από τα ζωντανά της. Το παιδί έγινε καλά, αλλά η μητέρα με τις δουλιές και τις έγνοιες πέρασε 20 χρόνια, χωρίς να εκπληρώσει το τάμα της. Ο γιός της όμως μετά από τόσα χρόνια ξαναρώστησε και εδέησε να το φέρει ετεροχρονισμένα. Η ιστορία με τους δέκα λεπρούς επαναλαμβάνεται αενάως και αδιαλείπτως μέσα στον χώρο της Εκκλησίας!

γ ́. Ηλικιωμένος που είχε κάνει τάμα στον πόλεμο του 1940 να γυρίσει ζωντανός και θα φέρει σε μοναστήρι της περιοχής του ένα αρνί κάθε χρόνο, το έφερνε αρκετά χρόνια, μετά όμως έφερνε ένα κόκορα και μετά σταμάτησε και τον κόκορα.

δ ́. Ζεύγος που δεν αποκτούσε παιδί ήρθε σε μοναστήρι της αγίας Παρασκευής και έκανε λειτουργία και παράκληση για να τους χαρίσει η αγία μωρό και αυτοί θα έδιδαν το όνομα της αγίας Παρασκευής στο μωρό. Πέρασε λίγος καιρός από την δέησή τους και η μητέρα έμεινε σε ενδιαφέρουσα. Τότε είπε στον άνδρα της· «Αν βγει κορίτσι το μωρό θα το ονομάσουμε Παρασκευή. Αν βγει αγόρι;» «θα το ονομάσουμε Παρασκευά» απαντά ο άνδρας. «Όχι δεν με αρέσει το όνομα» δευτερολόγησε η σύζυγος. Ο άνδρας δεν είπε τίποτα γνωρίζοντας το πείσμα της γυναίκας του. Ήρθε ο καιρός να γεννήσει και γέννησε αγόρι, νεκρό όμως... Κάποτε ο Θεός μας τραβά λιγάκι το αυτί, μπας και συνέλθουμε.

ε ́. Θα αναφέρω κάτι τελευταίο που δείχνει την έλλειψη αγάπης, πίστεως και υπακοής προς τον Θεό. Μας λέγει ο Κύριος ότι θα πρέπει να τον αγαπάμε περισσότερο από τον πατέρα, την μητέρα, τα αδέλφια μας, τα παιδιά μας. Να αναφέρουμε μια εφαρμογή για να δούμε την πνευματική γυμνότητά μας. Πεθαίνει κάποιος δικός μας και για να τον τιμήσουμε του αγοράζουμε φέρετρο 2.000 ή 3.000 ευρώ. Αν τηρήσουμε την εντολή του Θεού που αναφέραμε, θα πρέπει να δώσουμε στην Εκκλησία εις μνήμη και άφεση των αμαρτιών του θανόντος 4.000 ευρώ ή και περισσότερο. Ποιός το κάνει; Ας είναι καλά το κεράκι μας και το καντηλάκι μας που με περισσή ευσέβεια και εμμονή ανάβουμε και έτσικοροϊδεύουμε τον Θεό ότι τον λατρεύουμε και τον εαυτό μας ότι δήθεν τον αγαπούμε «εξ όλης ψυχής, καρδίας και διανοίας».

ΑΡΧΙΜ. ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ