Ἐκείνοι πού σέβονται τούς θεσμούς τῆς Ἐκκλησίας, οἱ συνειδησιακά ἔντιμοι, ἀκόμη κι ἄν δέν μποροῦν νά τούς τηρήσουν ὁμολογοῦν τήν προσωπική τους ἀδυναμία, ἀλλά παράλληλα ὁμολογοῦν τήν ἀξία τῶν θεσμῶν. Οἱ συνειδησιακά μή ἔντιμοι, δέν ταπεινώνονται καί δέν παραδέχονται τήν προσωπική τους ἀδυναμία π.χ. νά νηστεύσουν κι ἄς εἶναι ὑγιεῖς, ἀλλά ἀναζητοῦν σοφιστικά ἐπιχειρήματα γιά νά στηρίξουν τή δική τους ἄποψη και νά βγάλουν λανθασμένη τήν ἄποψη τῶν Ἁγίων Πατέρων τήν διά μέσου τῶν αἰώνων ἀποδειχθείσα Ἱερά καί Θεόπνευστη καί Ψυχωφελή. Καί ναί μέν ἡ Ἐκκλησία δεν ἔχει νά φοβηθεῖ την ἄγνοια ἤ τή γνώμη κανενός τοῦ ὁποίου περισσεύει ἡ ἀσέβεια καί ἡ κακοπροαίρετη διάθεση, ἀλλά λυπά- ται γιά αὐτή τή φθοροποιό γιά τήν ψυχή του τοποθέτηση. Διό τι ἡ μία κακή τοποθέτηση φέρνει τήν ἄλλη καί στό τέλος καταντᾶ ὁ ἄνθρωπος αὐτός χωρίς πιστεύω, χωρίς Χάρη, ἐκκλησιαστι- κά ἀπο χρωματισμένος.

     Τό θέμα τῆς νηστείας δέν τό ἔθεσε ἡ Ἐκκλησία ἔτσι ξερό, ἀπόλυτο, ἄκαρπο, ἀλλά θεοπνεύστως, πού σημαίνει μέ σοφία, μέ σύνεση, μέ διάκριση, μέ κατανόη- ση καί συμπάθεια σέ ὅσους ἀδυνατοῦν να νηστεύσουν γιά λόγους ὑγείας καί ἔδωσε τό δικαίωμα στόν κάθε Ἐξομολόγο να οἰκονομεῖ, νά ρυθμίζει μέσα στά πλαίσια τῆς ποιμαντικῆς τοῦ προσώπου καί τό θέμα τῆς νηστείας του. Διότι ἡ τήρηση τῆς νηστείας ἀπό τις συγκεκριμένες τροφές «εἶναι εὐάρεστος τῷ Θεῷ» ἐάν καί ἐφ’ ὅσον συντροφεύει ὡς βοηθητική τή νηστεία ἀπό τά πάθη. Οἱ Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας, ἔτσι βίωσαν τήν ἀληθινή νηστεία καί μέσα στα πλαίσια τῆς ἐν Χριστῷ διακρίσεως τήν κατέλυαν χάριν τῆς πνευματικῆς ὠφελείας. Τό παρακάτω παράδειγμα εἶναι πολύ διδακτικό. Πλήν ὅμως ὁ ἀσεβῆς, ὁ δίχως λόγο καταργών τή νηστεία, θά τό χρησιμοποιήσει γιά νά στηρίξει τή λανθασμένη γνώμη του, λέγοντας τό συνηθισμένο, «ἄλλα νά μήν κάνεις μά ἡ νηστεία δέν εἶναι τίποτα».

    Στό παράδειγμα πού ἀκολουθεῖ βλέπουμε πῶς ἐνεργεῖ ἕνας μεγάλος Ἅγιος, πού για νά ἦταν ἅγιος, εἶχε ἀκρίβεια συνειδήσεως εἰς πάντα, ἑπομένως καί στή νηστεία. Ἦταν Παρασκευή καί μεγάλη Σαρακοστή ὅταν τήν πόρτατοῦ ἁγίου Σπυρίδωνος Ἐπισκόπου Τριμυθοῦντος τῆς Κύπρου, τή χτύπησε ἕ νας ξέ νος. «Ἑτοίμασε νά φᾶμε», εἶπε στήν κόρη του. Ἐκείνη κοντοστάθηκε, τόν πῆρε παράμερα καί τοῦ ψιθύρισε· «Δέν ἔχουμε τίποτα. Μόνο λίγο ψωμί καί ἕνα κομμάτι κρέας καπνιστό». - «Βάλε κρέας», τῆς εἶπε. «Καί ἄκουσε, βάλε καί σέ μένα». Ξενίστηκε ἡ θυγατέρα τοῦ Ἁγίου, πού ἤξερε πόσο αὐστηρός νη στευτής ἦταν ὁ πατέρας της. Ἀλλά ἐκεῖνος τῆς ἐξήγησε. Ἄν δώσω μόνο στόν ξένο και ἐγώ δέν φάγω θά δείξω ὑπεροχή. Πῶς ἐγώ εἶμαι τάχα Ἅγιος ἐνῶ ἐκεῖνος ἁμαρτωλός. Κι ὅταν ἀπόφαγαν τῆς ἐξήγησε· - «Δέν κατέλυσα τή νηστεία. Τόν ἐγωισμό μου καί τήν ὑπεροψία μου κατέλυσα».

«Ἀντίπας ὁ Περγάμου»