Λέγει ο Θεός «προ συντριβής ηγείται ύβρις, προ δε πτώματος κακοφροσύνη (Παρ. 16,18). Πριν από κάθε συντριβή του ανθρώπου, ατομική ή ομαδική, προηγείται υβριστική υπερηφάνεια και πριν από κάθε πτώση προηγείται αλαζονική κακοκεφαλιά. Κάθε αλαζόνας, άνθρωπος ή λαός, είναι καταδικασμένος να μάθει αυτό το μάθημα πολύ καλά. Και θα το μάθει μέσα από την πραγματικότητα της ζωής και τις μελλοντικές εξελίξεις, που θα είναι πολύ διαφορετικές απ' ότι αυτός φαντάζεται.Ο πύργος της Βαβέλ με τον οποίο θέλησαν οι άνθρωποι να φθάσουν στον ουρανό χωρίς τη βοήθεια του Θεού κι έμεινε ημιτελής, αφήνοντας σαν ενθύμιο την πολυγλωσσία και την αδυναμία συνενοήσεως των ανθρώπων· το πλοίο Τιτανικός το 1912 που «ούτε ο Θεός μπορούσε να το βυθίσει» αλλά το βύθισε ένα παγόβουνο, στέλνοντας στο βυθό 1505 επιβάτες· το διαστημόπλοιο challenger τo 1986 που μόνο με το όνομά του φανέρωνε την πρόκληση του ανθρώπου προς τον Θεό και το οποίο καταστράφηκε ολοσχερώς μόλις 73 λεπτά μετά την εκτόξευσή του, παρασύροντας στο θάνατο το επταμελές πλήρωμά του· είναι κάποια σπουδαία χαρακτηριστικά συντριβής και ταπεινώσεως του υπερφίαλου ανθρώπου, που νομίζει ότι τα πάντα μπορεί και τα πάντα εξουσιάζει, τη στιγμή που ο θάνατος παραμένει άπαρτο κάστρο.«Μπορούμε να κάνουμε τα πάντα. Όλοι μαζί, ενωμένοι, είμαστε δυνατοί. Η δημοκρατία δεν έχει προβλήματα» λένε οι πολιτικοί μας, οι κοινοβουλευτικοί δικτάτορες που φορούν το προσωπείο του δημοκράτη, όταν θέλουν να αποκτήσουν την εύνοια του λαού, για να τον εκμεταλλευτούν. Αλλά και εμείς οι ίδιοι διακηρύττουμε με κάθε ευκαιρία «όποιος θέλει μπορεί». Όλα αυτά είναι συνθήματα ανθρωποκεντρικά, που μάλλον επιχειρούν να μας παρηγορήσουν στην αδυναμία μας, παρά μας βοηθούν να ανταπεξέλθουμε με επιτυχία στις δοκιμασίες μας.

«Χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν» (Ιω. 15,5) λέγει ο Κύριος. Και στους ψαλμούς τονίζει παρόμοια· «Εάν μη Κύριος οικοδομήση οίκον, εις μάτην εκοπίασαν οι οικοδομούντες· εάν μη Κύριος φυλάξη πόλιν εις μάτην ηγρύπνησεν ο φυλάσσων. Εις μάτην υμίν ἐστι το ορθρίζειν, εγείρεσθαι μετά το καθήσθαι, οι εσθίοντες άρτον οδύνης, όταν δω τοις αγαπητοίς αυτού ύπνον (Ψαλ. 126, 1-2). Χωρίς τη δική μου δύναμη, έμπνευση και φωτισμό, τίποτε δεν μπορείτε να κάνετε για την επιτυχία, ευτυχία και σωτηρία σας, υλική και πνευματική.Ό,τι δεν έχει Θεό καταστρέφεται, αργά ή γρήγορα. Η χωρίς Θεό ανθρώπινη πρόοδος και εξέλιξη μάλλον καταστρέφει τον άνθρωπο, παρά τον ωφελεί. Όπως φαίνεται στη Γένεση (4,17-24) η γενιά του Κάιν ενώ δημιουργεί πολιτισμό και τέχνη (κτίζει πόλη, υφαίνει σκηνές, επεξεργάζεται χαλκό και σίδηρο, αναπτύσσει μουσικά όργανα και μουσική), εν τέλει διαφθείρεται συνεχώς με θεσμοποίηση πολυγαμίας και επανάληψη εγκλήματος φόνου. Γι' αυτό μένει εκτός σχεδίου Θεού και εν τέλει καταστρέφεται οριστικά και πλήρως με τον κατακλυσμό στην εποχή του Νώε.

«Ο Θεός ημών καταφυγή και δύναμις, βοηθός εν θλίψεσι ταις ευρούσαις ημάς σφόδρα. Διά τούτο ου φοβηθησόμεθα εν τω ταράσσεσθαι την γην και μετατίθεσθαι όρη εν καρδίαις θαλασσών» (Ψαλ. 45, 2-3). Ο Θεός όχι το ΝΑΤΟ, η Ε.Ε., η Αμερική, οι ισχυροί και πλούσιοι κατά κόσμο. Ούτε θα μας σώσουν οι πολιτικοί ηγέτες μας, τους οποίους θεοποιούμε μερικές φορές, ούτε τα κόμματα που είναι φορείς της συλλογικής ανθρώπινης δύναμης και σκέψεως.Ας θυμηθούμε στο σημείο αυτό και τον προφήτη Ιερεμία 17,1-8. «Καταραμένος ο άνθρωπος που στηρίζει την ελπίδα του σε άνθρωπο, που στηρίζει σ ̓αυτόν τη σάρκα του μπράτσου του, ενώ η σκέψη του είναι απομακρυσμένη από τον Κύριο. Αυτός είναι σαν την αγριομυρίκη στην έρημο· όταν έρθουν αγαθά, δεν πρόκειται να τα δει. Στήνει την καλύβα του σε θαλάσσια αμμουδιά και σε έρημο, σε μια γη αρμυρή, μη κατοικήσιμη.

»Ευλογημένος ο άνθρωπος που πιστεύει στον Κύριο κι ο Κύριος είναι η ελπίδα του. Αυτός είναι σαν ρωμαλέο δένδρο δίπλα σε νερά, που ρίχνει την ρίζα του στην υγρασία. Δεν φοβάται τον καύσωνα, όταν αυτός έρχεται, κι έχει κλωνάρια φουντωτά. Σε χρονιά με αβροχιά δεν έχει να φοβηθεί και κάνει καρπό ασταμάτητα». Μεθ' ημών ο Θεός ας είναι λοιπόν και ας έχουμε όλο τον κόσμο αντίθετο. Μόνο να είναι πράγματι μεθ' ημών.

ΑΡΧΙΜ. ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ