Κήρυκας τῆς Ἐλεημοσύνης, ὠνομάσθηκε ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. ● Καὶ πολὺ σωστά. ● Εἶναι τὸ πιὸ ἀγαπητὸ θέμα στὸν Ἅγιο. ● Γι’ αὐτὸ καὶ δὲν ὑπάρχει σχεδὸν Ὁμιλία, στὴν ὁποία δὲν ἀναφέρεται γιὰ τὴν Ἐλεημοσύνη. Ἀκόμη καὶ οἱ ἀκροατές του ὑπῆρχαν περιπτώσεις ποὺ δυσανα- σχετοῦσαν λέγοντας: «πάλι γιὰ τὴν ἐλεημοσύνη θὰ μᾶς μιλήση». Σὲ πολλὲς περιπτώσεις ὁ λόγος του ἦταν τόσο πειστικός, ὥστε τὸ ἀκροατήριο ξεσποῦσε σὲ χειροκροτήματα, ἀλλὰ καὶ σὲ ἔμπρα- κτη ἐφαρμογὴ τῶν λεγομένων.

Τὴν σημασία ποὺ ἔδινε ὁ Ἅγιος στὴν Ἐλεημοσύνη, μποροῦμε νὰ τὴν καταλάβουμε ἀπὸ τοὺς χαρακτηρισμοὺς ποὺ χρησιμοποιεῖ γιὰ τὴν ἀρετὴ αὐτή, ἀλλὰ καὶ τὰ ἀποτελέσματά της. Παραθέτω μερικὰ χαρακτηριστικὰ ἐπίθετα γιὰ τὴν μεγάλη αὐτὴ ἀρετή, τὰ ὁποῖα χρησιμοποιεῖ ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος πολὺ συχνά. Εἶναι, λοιπόν, ἡ Ἐλεημοσύνη: ● Τὸ παράξενο δάνειο. ● Τὸ στολίδι καὶ τὸ ἱμάτιο τῆς ψυχῆς. ● Τὸ φθηνότερο φάρμακο. ● Εἶναι ἀθάνατη καὶ ἀμάραντη. ● Ἡ βασίλισσα τῆς πολιτείας μας μὲ τὴν μεγάλη παρρησία. ● Εἶναι ἐμπόριο, σπορὰ καὶ συγκομιδή. ● Θησαυροφυλάκιο. ● Ἡ καρδιὰ τῆς ἀρετῆς. ● Ἡ χρησιμότερη τέχνη. ● Ἡ καλύτερη συνήγορος. ● Ἡ καλὴ φορολογία καὶ δαπάνη. ● Θησαυρός, δάνειο καὶ γραμμάτειο. ● Εἶναι φωτιστική, θρεπτικὴ καὶ δυναμωτική. ● Καθημερινὴ τροφή. ● Πηγὴ καὶ ἀσφαλὴς τράπεζα. ● Καλὴ ἀποθήκη καὶ καλὸ ἐμπόριο. ● Ἀκόμη, ἀκατανίκητη καὶ ἀπόρθητη ἀπὸ τὸν διάβολο.

Καὶ τὰ ἀποτέλεσματα τῆς Ἐλεημοσύνης πάρα πολλά: ● Εἶναι πρόξενος σωτηρίας. ● Ἐξαφανίζει τὶς πληγὲς τῶν παθῶν καὶ τὸν θάνατο· εἶναι, δηλαδή, νεκρεγέρτις. ● Μᾶς ἐξισώνει μὲ τὸν Θεὸ καὶ μᾶς κάνει ὅμοιούς Του. ● Συγκροτεῖ τὴν ἀνθρώπινη ζωή. ● Λύνει τὸ οἰκονομικὸ πρόβλημα. ● Κρατᾶ ἀναμμένες τὶς λαμπάδες. ● Ἀπὸ δούλους μᾶς κάνει ἐλεύθερους. ● Δημιουργεῖ φιλίες. ● Χειροτονεῖ, ἀκόμη, καὶ ἱερεῖς.

Δὲν ὑπάρχει, λοιπόν, ἀνώτερο ἀπὸ τὴν Ἐλεημοσύνη! Ὅλα τὰ ἁμαρτήματά μας μπορεῖ νὰ τὰ ἐξαλείψη. Μόνον πρέπει νὰ εἶναι καθαρὴ ἀπὸ τὴν πλεονεξία καὶ νὰ γίνεται μὲ χαρὰ καὶ ὄχι ἀπὸ λύπη ἢ ἀπὸ ἀνάγκη. Τὸ πόσο μπορεῖ νὰ δώση κάποιος αὐτὸ ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὴν οἰκονομικὴ κατάστασι τοῦ καθενός. ● Σημασία ἔχει ἡ προαίρεσις καὶ ἡ διάθεσις ἐκείνου ποὺ δίνει καὶ ὄχι τὸ ποσόν. ● Ἡ φτωχὴ χήρα τοῦ Εὐαγγελίου ἔβαλε μόνο δύο λεπτά. ● Τί ἦταν αὐτὰ συγ- κρινόμενα μὲ τὰ μεγάλα ποσὰ ποὺ ἔδιναν οἱ ἄλλοι; ● Καὶ ὅμως, ἔδωσε περισσότερο ἀπὸ ὅλους. ● Ἔτσι νόμος εἶναι: Ὄχι λιγότερα ἀπὸ ὅ,τι μπορεῖ κάποιος νὰ δώση.

Καὶ σήμερα, στὴν ἐποχὴ τῆς καταναλωτικῆς κοινωνίας, ἐπιβάλλεται νὰ ξαναζωντανέψη ἡ ἀρετὴ αὐτὴ καὶ νὰ ἔλθη πάλι στὸ φῶς. ● Πολλοὶ καὶ πάντοτε εἶναι ἐκεῖνοι ποὺ ἔχουν ἀνάγκες. ● Ἔτσι τὸ ὑστέρημα ἢ τὸ περίσσευμα τῶν Χριστιανῶν ἔχει τὴν δυ- νατότητα νὰ κάνη διάφορες ἀνώδυνες χειρουργικὲς ἐπεμβάσεις καὶ νὰ ἐπουλώση πληγὲς οἰκογενειακὲς ἢ καὶ ἐθνικὲς ἀκόμη.

Ὁ λόγος τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου εἶναι διαχρονικός.  Ἑπομένως, ἰσχύει καὶ γιὰ τὴν ἐποχή μας: «Ὁ Χριστὸς γυρίζει γυμνὸς καὶ περιφέρεται στοὺς δρόμους σὰν ἀλήτης καὶ σὺ δὲν ξέρεις τί νὰ κάνης αὐτὰ ποὺ ἔχεις». Καὶ ἀλλοῦ εἶναι πιὸ δυναμικός: «Πόσα δίνουν οἱ ἄλλοι στὶς πόρνες; Ἂς δώσουμε ἐμεῖς τὰ μισὰ στὸ Χριστό, ἢ τὸ ἕνα τρίτο». Καὶ σὲ ἄλλο σημεῖο πιὸ ριζοσπαστικός: «Τὸ σκυλί σου εἶναι χορτάτο καὶ ὁ Χριστὸς γυρίζει γυμνὸς καὶ πεινασμένος!... Ἑπομένως, θεωρεῖς τὸ Χριστὸ κατώτερο καὶ ἀπὸ τὸ σκυλί σου»!

Ἀπαραίτητο, θὰ λέγαμε, εἶναι γιὰ κάθε Χριστιανό, σὰν κανόνας γιὰ Ἐλεημοσύνη, νὰ ἐφαρμόζεται ἡ δεκάτη. Ἔτσι μπορεῖ τὸ σπίτι τοῦ καθενὸς νὰ γίνη Ἐκκλησία, ὁ ἴδιος νὰ γίνη οἰκονόμος τῶν χρημάτων τοῦ Θεοῦ καὶ στὰ παιδιά του νὰ ἀφήση τὴν μεγαλύτερη κληρονομιά: Νὰ τὰ κάνη συγκληρονόμους τοῦ Χριστοῦ. Ἀλλὰ καὶ γιὰ τὸν ἑαυτό του θὰ ἔχη τὸν καλύτερο συνήγορο γιὰ τὴν Ἡμέρα τῆς Κρίσεως.

Βενεδίκτου Ἱερομονάχου